Ανεπιθύμητοι μάρτυρες: Η απέλαση δύο Σουηδών δημοσιογράφων από τα κατεχόμενα το 1975

"Πριν από 50 χρόνια απελάθηκα από το τουρκικό τμήμα της Κύπρου. Μόνο και μόνο επειδή ήμουν δημοσιογράφος.Είναι μια παράλογη ιστορία".Με αυτά τα λόγια εκφράζει την αγανάκτηση του ο ρεπόρτερ Roger Pettersson για την Τουρκία. Σε άρθρο του στην εφημερίδα Enköpingsposten ο Roger περιγράφει πώς απελάθηκε από τα κατεχόμενα το 1975. 

"Το ότι ο Σουηδός δημοσιογράφος Joakim Medin κρατείται στην Τουρκία κατηγορούμενος για διάδοση τρομοκρατικής προπαγάνδας δεν προκαλεί ιδιαίτερη έκπληξη.

Οι τουρκικές αρχές και πολιτικοί έχουν, για να το πούμε ήπια, μια διαφορετική άποψη για την ελευθερία της έκφρασης, την ελεύθερη δημοσιογραφία και τη δημοκρατία.

Εγώ και ο φωτογράφος Στιγκ Νόρλινγκ επισκεφθήκαμε την Κύπρο την άνοιξη του 1975 για λογαριασμό της Enköpingsposten και συναντήσαμε, μεταξύ άλλων, τους Σουηδούς στρατιώτες του ΟΗΕ Bo Ahlin και Christer Deger από το Ένσεπινγκ. Υπηρετούσαν με τον ΟΗΕ στην Αμμόχωστο.

Τον προηγούμενο χρόνο, η Τουρκία είχε εισβάλει στο βόρειο τμήμα της Κύπρου 

Παραδώσαμε επίσης ένα πακέτο με ρούχα σε μια οικογένεια που ζούσε σε ένα χωριό στην φτωχή τουρκοκατεχόμενη πλευρά της Κύπρου. Η οικογένεια είχε συγγένεια με κατοίκους του Ένσεπινγκ.

Είχαμε διαβατήρια του ΟΗΕ και με τη βοήθεια ενός Τουρκοκύπριου αστυνομικού διευθυντή και ενός ανώτερου πολιτικού περιφερειακού αξιωματούχου, που μας πήγε πολύ ευγενικά με αυτοκίνητο στο χωριό, καταφέραμε να φτάσουμε. Ένα περίεργο ταξίδι. Θα μπορούσε επίσης να θεωρηθεί ως παρακολούθηση.

Την επόμενη μέρα απελαθήκαμε. Ήταν χωρίς δράματα και είχαμε τη βοήθεια και την προστασία του ΟΗΕ για να περάσουμε στο ελληνικό τμήμα της πρωτεύουσας Λευκωσίας.

Δεν λάβαμε ποτέ εξήγηση από τις αρχές ή τον στρατό. Καμία κατηγορία ή απόφαση.

Η μόνη εξήγηση είναι ότι ήμασταν δημοσιογράφοι και, ως εκ τούτου, επικίνδυνοι για τους κυβερνώντες. Ίσως να είχαμε δει κάτι που δεν έπρεπε να δούμε, χωρίς να το καταλάβουμε.

Έτσι έγραψε ο Gunnar Svärd, τότε αρχισυντάκτης της Enköpingsposten:

«Πίσω από αυτή την εντυπωσιακή ενέργεια δεν κρύβεται προφανώς μόνο μια γενική απροθυμία για διαφάνεια από την τουρκική πλευρά. Αλλά και μια σύγκρουση μεταξύ των πολιτικών και στρατιωτικών τουρκικών αρχών. Ο στρατός φαίνεται να μην αποδέχεται οποιαδήποτε μορφή εποπτείας. Αυτά που συμβαίνουν στην Κύπρο είναι πράγματα που ο κόσμος έχει νόμιμο δικαίωμα να γνωρίζει.»

Συντακτική ομάδα