Η Σουηδία θωρακίζεται με μετρητά–Η Riksbanken απαιτεί νόμο για πληρωμές εκτός διαδικτύου

Η Riksbanken (Σουηδική κεντρική τράπεζα) είναι σαφής να καθιερωθεί η υποχρέωση αποδοχής μετρητών για τα καταστήματα που πωλούν τρόφιμα. Και να ενισχυθεί η ευθύνη των τραπεζών να δέχονται μετρητά.

Πρέπει «να μπορεί κανείς να πληρώνει ακόμη και όταν το διαδίκτυο δεν λειτουργεί», δηλώνει ο διοικητής της Riksbanken, Erik Thedéen.

Μια κρατική επιτροπή πρότεινε πέρυσι, μεταξύ άλλων, τα καταστήματα που πωλούν απαραίτητα αγαθά, όπως τρόφιμα, να υποχρεωθούν να δέχονται μετρητά.

Η Riksbanken συμφωνεί με αυτή την πρόταση στην απάντηση που υπέβαλε στη διαβούλευση. Παράλληλα, η ευθύνη των τραπεζών πρέπει να διευκρινιστεί και να ενισχυθεί. Οι τράπεζες πρέπει να δέχονται τα ημερήσια έσοδα και τα ρέστα των επιχειρήσεων, κάτι που αποτελεί προϋπόθεση για να μπορούν να χρησιμοποιούνται μετρητά.

«Οι πολίτες πρέπει πάντα να μπορούν να πληρώνουν για τρόφιμα, ιατρική περίθαλψη και φάρμακα τόσο ψηφιακά όσο και με μετρητά. Το ολοένα και πιο ασταθές διεθνές περιβάλλον, οι αυξανόμενες κυβερνοεπιθέσεις και η μεγάλη διακοπή ρεύματος στη Νότια Ευρώπη δείχνουν πόσο σημαντικό είναι να μπορεί κανείς να πληρώνει ακόμη και όταν το διαδίκτυο δεν λειτουργεί», δηλώνει ο διοικητής της Riksbanken Erik Thedéen σε δελτίο Τύπου.

Η Riksbanken πιστεύει επίσης ότι οι ταμιευτήριες τράπεζες θα πρέπει να υποχρεωθούν να δέχονται χαρτονομίσματα από ιδιώτες που θέλουν να κάνουν καταθέσεις – μια υποχρέωση που σήμερα δεν προβλέπεται από τη νομοθεσία.

Ένας άλλος σημαντικός φορέας διαβούλευσης, η Χρηματοπιστωτική Εποπτική Αρχή (Finansinspektionen), αναφέρει ότι χρειάζεται βαθύτερη ανάλυση της θέσης των μετρητών στην αγορά πληρωμών πριν θεσπιστεί νέα νομοθεσία. Η FI επισημαίνει επίσης ότι τα μετρητά συνεπάγονται αυξημένο κίνδυνο για ξέπλυμα χρήματος.

Οι πληρωμές με μετρητά δεν είναι ανιχνεύσιμες με τον ίδιο τρόπο όπως οι ψηφιακές πληρωμές, γεγονός που καθιστά τα μετρητά ελκυστικό μέσο πληρωμής για παράνομα αγαθά και υπηρεσίες. Γι' αυτό η Χρηματοπιστωτική Εποπτική Αρχή (FI) ζητά μια πιο σαφή ανάλυση των συνεπειών, η οποία να αναδεικνύει και να προσπαθεί να αντιμετωπίσει τους κινδύνους για ξέπλυμα χρημάτων που ενδέχεται να προκύψουν από τις προτάσεις.

"Η υποδομή των μετρητών είναι σήμερα υπερβολικά ευάλωτη και θα πρέπει να θεσπιστούν νέοι κανόνες το συντομότερο δυνατό, ώστε να διασφαλιστεί ότι θα είναι πάντα δυνατή η πληρωμή  ακόμη και σε περίοδο κρίσης".

Συντακτική ομάδα 

Από 1η Μαΐου: Υποχρεωτική η αποδοχή μετρητών στη Νορβηγία – Πρόστιμα έως 25 εκατ. κορώνες

    

Από την 1η Μαΐου ισχύουν νέοι κανόνες στην Νορβηγία που μπορεί να επιβάλουν πρόστιμο έως και 25 εκατομμύρια κορώνες σε καταστήματα που αρνούνται να δεχτούν πληρωμή με μετρητά από πελάτες.

– Η δυνατότητα πληρωμής με μετρητά προσφέρει ασφάλεια και προσβασιμότητα για όσους δεν διαθέτουν ή δεν νιώθουν άνετα με τις ψηφιακές λύσεις πληρωμής. Είναι επίσης ένα σημαντικό στοιχείο της ετοιμότητας της κοινωνίας, δηλώνει η υπουργός Παιδιών και Οικογένειας, Lene Vågslid.

Η κυβέρνηση εισήγαγε τον νέο νόμο περί χρηματοπιστωτικών συμφωνιών τον Οκτώβριο του περασμένου έτους.

Ο νόμος ορίζει ότι τα καταστήματα και άλλα σημεία πώλησης δεν μπορούν να αρνηθούν πληρωμές με μετρητά.

Έως και 4% του τζίρου

Μόλις τώρα όμως είναι έτοιμη η ρύθμιση που προβλέπει πρόστιμα για παραβιάσεις του νόμου.

– Η ρύθμιση περιγράφει πώς υπολογίζεται το πρόστιμο και θέτει ένα ανώτατο όριο στο 4% του ετήσιου τζίρου της επιχείρησης ή έως και 25 εκατομμύρια κορώνες, αναφέρει το Υπουργείο Παιδιών και Οικογένειας σε δελτίο Τύπου.

Η Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτών (Forbrukertilsynet) είναι υπεύθυνη για την παρακολούθηση της εφαρμογής των κανόνων για τα μετρητά.

Έχουν δημιουργήσει έναν οδηγό που εξηγεί πότε και πώς οι επιχειρηματίες υποχρεούνται να δέχονται μετρητά.

Αναφορά στη διακοπή ρεύματος στην Ισπανία

Το Κόμμα του Κέντρου (Senterpartiet) ήταν από τους βασικούς υποστηρικτές της νομοθετικής κατοχύρωσης του δικαιώματος χρήσης μετρητών.

Η πρώην υπουργός Δικαιοσύνης, Εμίλι Ένγκερ Μέλ (Sp), που ήταν στην κυβέρνηση όταν τέθηκε σε ισχύ ο νέος νόμος, το εξηγεί ως εξής:

– Τα μετρητά αποτελούν θεμελιώδες μέσο ετοιμότητας, και γι’ αυτό ως υπουργός Δικαιοσύνης ενίσχυσα το νομικό πλαίσιο. Η διακοπή ρεύματος στη Νότια Ευρώπη το απέδειξε με απόλυτη σαφήνεια, όταν έγινε αδύνατη η πληρωμή με κάρτα ή κινητό, δηλώνει.

Πιστεύει ότι το δικαίωμα χρήσης μετρητών είναι σημαντικό για την ένταξη όλων των ομάδων στην κοινωνία. – Υπάρχουν επίσης πολλοί ηλικιωμένοι και άλλοι άνθρωποι που δυσκολεύονται ή δεν εμπιστεύονται τις ψηφιακές λύσεις και χρειάζονται τη χρήση μετρητών, λέει.

Συντακτική ομάδα 

Σουηδία:Μείωση μετρητών κατά 7% σε ένα έτος

Κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2024, κάθε Σουηδός έκανε κατά μέσο όρο αναλήψεις 396 κορωνών το μήνα από τα ΑΤΜ της Bankomat. Πρόκειται για μείωση κατά επτά τοις εκατό σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023.

– Παρόλο που οι άνθρωποι χρησιμοποιούν όλο και λιγότερο τα μετρητά, υπάρχει μεγάλη κοινωνική ανάγκη για μια λειτουργική διαχείριση μετρητών. Τα μετρητά είναι ιδιαίτερα απαραίτητα για άτομα που βρίσκονται σε ψηφιακό αποκλεισμό, καθώς και για την αποφυγή υπερβολικής ευαλωτότητας της κοινωνίας σε περίπτωση κρίσης, δήλωσε ο Johan Nilsson, διευθυντής μάρκετινγκ της Bankomat AB, σε δελτίο Τύπου.

Το αντίστοιχο ποσό για το φθινόπωρο του 2023 ήταν 425 κορώνες, γεγονός που σημαίνει ότι οι αναλήψεις μετρητών των Σουηδών μειώθηκαν κατά επτά τοις εκατό μέσα σε ένα έτος. Σε μακροπρόθεσμη βάση, οι αναλήψεις μετρητών έχουν μειωθεί κατά μέσο όρο δέκα τοις εκατό ετησίως.

Τα νέα στατιστικά στοιχεία δείχνουν επίσης ότι και οι καταθέσεις μετρητών μειώθηκαν ελαφρώς, από 175 κορώνες ανά άτομο και μήνα το φθινόπωρο του 2023 σε 164 κορώνες το φθινόπωρο του 2024.

– Είναι πιθανό η ταχεία μείωση των αναλήψεων μετρητών που έχουμε παρατηρήσει εδώ και καιρό να αρχίζει τώρα να σταθεροποιείται. Μια πιθανή εξήγηση είναι ότι όσοι μπορούσαν και ήθελαν να στραφούν στις ψηφιακές πληρωμές το έχουν ήδη κάνει. Για όσους συνεχίζουν να χρησιμοποιούν μετρητά, είναι σημαντικό να διατηρηθεί αυτή η δυνατότητα, δήλωσε ο Johan Nilsson.

Τον Δεκέμβριο, η λεγόμενη "Έρευνα για τα Μετρητά" παρουσίασε τα συμπεράσματά της. Μεταξύ άλλων, η έρευνα προτείνει νομική απαίτηση για την αποδοχή μετρητών ως μέσο πληρωμής για τρόφιμα, φάρμακα και ορισμένα κρατικά τέλη. Μια άλλη πρόταση είναι ότι η Κεντρική Τράπεζα της Σουηδίας, εκτός από την υποχρέωση της να διασφαλίζει τη διαθεσιμότητα μετρητών σε όλη τη χώρα, θα πρέπει επίσης να εξασφαλίζει τη χρηστικότητα τους.

– Η μειωμένη ζήτηση για μετρητά έχει οδηγήσει πολλές επιχειρήσεις που προσφέρουν υπηρεσίες μετρητών να περιορίσουν ή να διακόψουν τη δραστηριότητα τους. Καθώς η κυβέρνηση επεξεργάζεται τώρα τις προτάσεις της Έρευνας για τα Μετρητά, ελπίζω ότι θα αναγνωρίσει την ανάγκη να αναλάβει το κράτος μεγαλύτερη οικονομική ευθύνη για τη διαχείριση των μετρητών, δήλωσε ο Johan Nilsson.

Συντακτική ομάδα 

Τέλος οι πληρωμές λογαριασμών με μετρητά στην Σουηδία - "Δεν υπάρχει εναλλακτική"-Επηρεάζονται 85.000

Η υπηρεσία Kassagirot, η οποία βοηθά τους ανθρώπους να πληρώνουν λογαριασμούς με μετρητά, διακόπτεται. Σύμφωνα με το TV4, επηρεάζονται 85.000 πελάτες, κυρίως ηλικιωμένοι.

Ο λόγος είναι ότι η ιδιοκτήτρια εταιρεία Clearon δεν το θεωρεί πλέον κερδοφόρο.

- Μια αρκετά σημαντική υπηρεσία εξαφανίζεται για ορισμένους πολίτες στην κοινωνία που δεν έχουν πραγματικά άλλη εναλλακτική, λέει η Marielle Sjögren, επικεφαλής μονάδας στη Σουηδική Αρχή Ταχυδρομείων και Τηλεπικοινωνιών, στο SR.

Αυτό αφορά κυρίως ηλικιωμένους και άλλους που δεν έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν την τραπεζική τους ταυτότητα (Bankid).

H Σουηδική βουλή είχε προηγουμένως αποφασίσει ότι θα είναι δυνατή η πληρωμή λογαριασμών σε μετρητά σε όλη τη χώρα. Σύμφωνα με το PTS (Σουηδική Αρχή Ταχυδρομείων και Τηλεπικοινωνιών) ωστόσο, δεν φαίνεται να υπάρχει σχέδιο για το πώς θα πρέπει να γίνει αυτό.

Μέχρι το 2008, η αρχή είχε το καθήκον να λειτουργεί υπηρεσίες πληρωμών με μετρητά. Ωστόσο, ο νόμος για τις υπηρεσίες ταμειακών μηχανών καταργήθηκε από την κυβέρνηση Reinfeldt και έκτοτε ιδιωτικές εταιρείες σε συνεργασία με το κράτος είναι υπεύθυνες για την υπηρεσία.

Η οργάνωση συμφερόντων Kontantupproret πιστεύει ότι η συνέπεια της κατάργησης της υπηρεσίας είναι ότι πολλοί άνθρωποι καταλήγουν εκτός κοινωνίας.

- Από όσο γνωρίζω, η Σουηδία είναι η μόνη χώρα στον κόσμο που έχει βρει την απίστευτα μη έξυπνη λύση να προσπαθήσει να καταργήσει σταδιακά τα μετρητά, λέει στο κανάλι ο πρόεδρος της οργάνωσης Björn Eriksson.

Συντακτική ομάδα 

Μόλις στο 1,33% τα μετρητά στην Σουηδική αγορά - Κίνδυνος σε τυχόν κυβερνοεπίθεση

Το μερίδιο μετρητών στην προσφορά χρήματος στη Σουηδία είναι τώρα μόνο 1,33 τοις εκατό, ή 62 δισεκατομμύρια SEK - το οποίο είναι το χαμηλότερο επίπεδο που μετρήθηκε ποτέ. Οι ειδικοί προειδοποιούν τώρα για τους κινδύνους, αναφέρει η Svenska Dagbladet.

Τα πρόσφατα στοιχεία της Στατιστικής υπηρεσίας της Σουηδίας σημαίνουν ότι το 99 τοις εκατό των χρημάτων που χρησιμοποιούμε τώρα είναι ηλεκτρονικά.

Ο Robert Bergqvist, ανώτερος οικονομολόγος στο SEB, λέει στο SvD ότι η κατάσταση στη Σουηδία είναι ότι η χώρα είναι ηγέτης στην ελευθερία μετρητών και είναι μοναδική.

Προειδοποιεί επίσης για τους κινδύνους σε μια τέτοια κατάσταση.

- Τι κάνουμε αν κάποιος τραβήξει το κορδόνι; Πάρτε για παράδειγμα την τελευταία κυβερνοεπίθεση στο Coop και φανταστείτε ότι λαμβάνει χώρα μια γιγαντιαία κυβερνοεπίθεση στη Σουηδία. Πρέπει να επιστρέψουμε στη συνέχεια σε μια ανταλλακτική οικονομία; λέει ο Robert Bergqvist στο SvD.

Η επίθεση πληροφορικής στο Coop στις αρχές Ιουλίου σήμαινε ότι η πλειοψηφία των 800 καταστημάτων της εταιρείας δεν μπορούσε να δεχτεί πληρωμές με κάρτα. Αυτό συνεχίστηκε για αρκετές ημέρες και η Coop εκτιμάται ότι έχει χάσει περισσότερα από 100 εκατομμύρια SEK στο ηλεκτρικό πραξικόπημα.

Την άνοιξη, η αρχή του MSB συνέστησε σε όλους να διατηρούν μετρητά στο σπίτι σε περίπτωση κρίσης. Μια μεγάλη μελέτη με τη μορφή παιχνιδιού που χρηματοδοτήθηκε από την αρχή είχε δείξει τότε τι απροσδόκητες και σοβαρές συνέπειες μπορεί να έχει μια διακοπή πληρωμών με κάρτα.

Συντακτική ομάδα