Αποζημιώθηκαν γυναίκες της Γροιλανδίας για τον εξαναγκασμό τοποθέτησης σπιράλ από την Δανία

Στη Γροιλανδία έχει χαρακτηριστεί ως γενοκτονία.Τώρα 15 γυναίκες θα λάβουν αποζημίωση μετά την τοποθέτηση σπιράλ παρά τη θέληση τους στη Γροιλανδία.

Ωστόσο, τουλάχιστον 4.500 πιστεύεται ότι επηρεάζονται και η νομική διαδικασία στη Δανία συνεχίζει να αυξάνεται.

Συγκεκριμένα μεταξύ 1960 και 1991, τουλάχιστον 4.500 γυναίκες της Γροιλανδίας είχαν τοποθετήσει ένα σπιράλ παρά τη θέληση τους. Κάποιοι δεν γνώριζαν καν ότι έγινε η διαδικασία. Επίσης πολλά νεαρά κορίτσια τοποθέτησαν σπιράλ χωρίς καν να έχουν ενημερώσει τους γονείς τους.

Η ιδέα ήταν να περιοριστεί ο αριθμός των παιδιών της Γροιλανδίας. Με αυτόν τον τρόπο, η δανική κοινωνία ήλπιζε να μειώσει το κόστος για τα νηπιαγωγεία, τα σχολεία και την υγειονομική περίθαλψη, σύμφωνα με το δανικό πρακτορείο ειδήσεων Ritzau.

Πολλά χρόνια αργότερα, 67 θιγόμενες γυναίκες μήνυσαν το κράτος της Δανίας. Όπως έχει αναφέρει προηγουμένως η ιστοσελίδα μας κατηγορούν τη Δανία για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και απαιτούν 300.000 κορώνες Δανίας για αποζημίωση.

Μετά τη μήνυση, η αυτοδιοίκηση της Γροιλανδίας αποφάσισε τώρα ότι οι θιγόμενες γυναίκες θα λάβουν αποζημίωση. Αλλά αυτό ισχύει μόνο για τις 15 γυναίκες που επλήγησαν μετά την ανάληψη της ευθύνης από την υγειονομική περίθαλψη της Γροιλανδίας το 1991. Η συντριπτική πλειονότητα, στις οποίες είχε τοποθετηθεί σπιράλ κατά τη δανική κυριαρχία, δεν έχει λάβει καμία αποζημίωση. Όπου και η νομική διαδικασία τώρα μεγαλώνει.

Αίτηση αποζημίωσης: 43 εκατομμύρια κορώνες Δανίας

Όλο και περισσότερες γυναίκες εντάσσονται στη δίκη κατά την Δανίας και κατά τη διάρκεια του έτους έχει αυξηθεί σε περίπου 140 γυναίκες. Η συνολική αξίωση αποζημίωσης κατά της Δανίας ανέρχεται πλέον σε 43 εκατομμύρια δανικές κορώνες.

Η νομική διαδικασία όμως φέρνει και κάτι θετικό. Η Elisabeth Heilmann Blind, η οποία γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Γροιλανδία, αλλά ζει στη Sápmi για πολλά χρόνια, δηλώνει ότι αυτό σημαίνει ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι τολμούν τώρα να μιλήσουν για αυτό που συνέβη. Ο σπειροειδής καταναγκασμός ήταν κάτι για το οποίο πολλοί άνθρωποι γνώριζαν, αλλά το οποίο είχε κρυφτεί από ντροπή.

- Οι άνθρωποι έσπασαν επιτέλους τη σιωπή τους και μπορεί να ξεκινήσει μια διαδικασία θεραπείας. Μιλάμε για θεραπεία μιας ολόκληρης κοινωνίας από τις καταχρήσεις που έχουν γίνει σε βάρος μας ως λαού. Αλλά χρειάζεται χρόνος, η κακοποίηση χρειάζονται αρκετές γενιές για να ξεπεραστεί, λέει.

«Πολλές γυναίκες έχουν υποστεί τραύματα»

Ταυτόχρονα, γίνεται πλέον σαφές πόσο σκληρά έχει πλήξει αυτό τη Γροιλανδία. Το νησί, που σήμερα έχει πληθυσμό 57.000 κατοίκων, θα μπορούσε να είχε σημαντικά μεγαλύτερο πληθυσμό και στη συνέχεια να είχε περισσότερα να πει για τον κόσμο.

- Μεμονωμένα, υπάρχουν επίσης πολλές γυναίκες που έχουν υποστεί τραύματα. Δεν μπόρεσαν να κάνουν παιδιά αργότερα όταν αφαίρεσαν το IUD και αυτό είχε πολλές ψυχολογικές και σωματικές συνέπειες, λέει η Elisabeth Heilmann Blind.

Η κυβέρνηση της Δανίας και η κυβέρνηση της Γροιλανδίας του Naalakkersuisut ξεκίνησαν έρευνα για τα γεγονότα το 2023. Αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2025.  

Συντακτική ομάδα 

143 γυναίκες από την Γροιλανδία κάνουν μήνυση στο Δανικό κράτος - Έλαβαν σπιράλ στην μήτρα τους από Δανούς γιατρούς

143 γυναίκες, που άθελα τους Δανοί γιατροί τους άνοιξαν σπιράλ στην μήτρα τους στη Γροιλανδία τις δεκαετίες του 1960 και του 70, οδηγούν τώρα το δανικό κράτος στα δικαστήρια.

Το κάνουν επειδή η δανική κυβέρνηση δεν απάντησε στην αξίωση αποζημίωσης που έστειλαν οι γυναίκες τον περασμένο Οκτώβριο.

Τότε υπήρχαν 67 γυναίκες, καθεμία από τις οποίες ζητούσε 300.000 κορώνες για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Έκτοτε, ο αριθμός των γυναικών που διεκδικούν αποζημίωση έχει αυξηθεί σε 143. Έτσι, το συνολικό ποσό της αποζημίωσης ανέρχεται πλέον σε σχεδόν 43 εκατομμύρια DK.

Σύμφωνα με τη Naja Lyberth, εκπρόσωπο για τις γυναίκες, δεν μπορούν πλέον να περιμένουν τη δανική κυβέρνηση να ανταποκριθεί στα αιτήματα τους.

- Η κυβέρνηση θα μπορούσε να αντιδράσει λίγο πιο γρήγορα, αλλά σπαταλούν τον χρόνο.

- Οι μεγαλύτερες από εμάς είναι άνω των 80 ετών και επομένως δεν μπορούμε να περιμένουμε άλλο. Όσο ζούμε, θέλουμε να ανακτήσουμε τον αυτοσεβασμό και τον σεβασμό μας για τη μήτρα μας. Δεν υπάρχει κυβέρνηση που να αποφασίζει αν πρέπει να κάνουμε παιδιά ή όχι, λέει η Naja Lyberth.

Ήταν η πρώτη που μίλησε φωναχτά για το ότι έκανε IUD χωρίς συγκατάθεση. Συνέβη στο Maniitsoq, όπου ως 14χρονη άνοιξε τη σπείρα της από Δανό γιατρό.

Η ιστορία του σπιράλ

Το DR podcast "Spiralkampagnen" αποκαλύπτει πώς χιλιάδες κορίτσια και γυναίκες στη Γροιλανδία έλαβαν σπιράλ στην μήτρα τους από το 1966 έως το 1975 ως μέρος της στρατηγικής των δανικών αρχών για τη μείωση της πληθυσμιακής αύξησης της Γροιλανδίας.

Σύμφωνα με το DR, 4.500 σπείρες ανοίχτηκαν από το 1966 έως το 1970.

Εκείνη την εποχή υπήρχαν 9.000 γόνιμες γυναίκες στη Γροιλανδία.

Πολλές γυναίκες λένε ότι τα σπιράλ ήταν αναγκαστικά και ότι το βίωσαν ως επίθεση.

Το Naalakkersuisut(η Βουλή της Γροιλανδίας) και η δανική κυβέρνηση συμφώνησαν τον Σεπτέμβριο του 2022 να ξεκινήσουν έρευνα για την υπόθεση του σπιράλ. Η έρευνα θα αποκαλύψει το ιστορικό πλαίσιο για τις πρακτικές πρόληψης της εγκυμοσύνης στη Γροιλανδία από το 1960 έως το 1991, συμπεριλαμβανομένης της υπόθεσης του σπιράλ. 

Η έρευνα αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Μάιο του 2025.

Τον Οκτώβριο του 2023, 67 γυναίκες από την υπόθεση συμμάχησαν με τον δικηγόρο Mads Pramming από το Ehmer Pramming Advokater και ζήτησαν αποζημίωση από το δανικό κράτος.

Τον Μάρτιο του 2024, ο αριθμός των γυναικών που διεκδικούν αποζημίωση έχει πλέον αυξηθεί σε 143 γυναίκες, η καθεμία διεκδικεί 300.000 DK σε αποζημίωση.

Οι γυναίκες τώρα μηνύουν το δανικό κράτος, καθώς, σύμφωνα με τον Mads Pramming, το κράτος θέλει να αποφασίσει για την αξίωση αποζημίωσης μόνο αφού ολοκληρωθεί η εν εξελίξει έρευνα.

Το σπιράλ είχε ως αποτέλεσμα μεγάλο πόνο και τραύμα στις γυναίκες της υπόθεσης.

Και γίνεται λόγος για μια ξεκάθαρη δίνη για τα ανθρώπινα δικαιώματα, εκτιμά ο δικηγόρος των γυναικών Mads Pramming από το Ehmer Pramming Advokater.

- Το κράτος επέλεξε να μην πάρει στα σοβαρά το θέμα και να ασχοληθεί με το αίτημα αποζημίωσης. Γι' αυτό πρέπει να πάμε στα δικαστήρια, γιατί αυτή είναι η μόνη επιλογή που απομένει, λέει ο Mads Pramming στο KNR.

Το σπιράλ έπος είναι για το πώς χιλιάδες γυναίκες στη Γροιλανδία τις δεκαετίες του 1960 και του 70 άνοιξαν σπιράλ ως μέρος της στρατηγικής των δανικών αρχών για τη μείωση της πληθυσμιακής αύξησης της Γροιλανδίας. Μερικές από τις γυναίκες ήταν μόλις 13 ετών όταν τους τοποθέτησαν ένα σπιράλ για να μην είναι σεξουαλικά ενεργές.

Το DR (Δανικό κρατικό ραδιόφωνο) κάλυψε αυτή την ιστορία το 2022 με το podcast "The Spiral Campaign".

Αρκετές από τις γυναίκες εμφανίστηκαν και μίλησαν για τραύματα από το σπιράλ, που είχαν σημαντικές ψυχολογικές και σωματικές συνέπειες στη ζωή τους.

Σύμφωνα με τον Mads Pramming, ο οποίος βρισκόταν σε διάλογο με το Kammeradvokaten, τον μόνιμο δικηγόρο του δανικού κράτους, το κράτος δεν θέλει να ανταποκριθεί στην αξίωση αποζημίωσης έως ότου ολοκληρωθεί η συνεχιζόμενη έρευνα.

Η έρευνα για το σπιράλ ξεκίνησε από τη δανική κυβέρνηση τον Μάιο του 2023.

Συντακτική ομάδα