Υπερβόρειοι

onsdag 19 november 2025

Δέκα χρόνια συνοριακών ελέγχων: Η Σουηδία και η Δανία συνεχίζουν τις παρατάσεις παρά το Σένγκεν

Στις 12 Νοεμβρίου 2015 η Σουηδία εισήγαγε προσωρινό εσωτερικό συνοριακό έλεγχο για την κίνηση από τη Δανία και τη Γερμανία, εδώ κατά την πρώτη ημέρα στον σταθμό Hyllie, στο Μάλμε. Έκτοτε η Σουηδία έχει παρατείνει τον προσωρινό συνοριακό έλεγχο ανά έξι μήνες, αλλά με διαφορετικές κατά καιρούς αιτιολογίες.

Την Τετάρτη 12 Νοεμβρίου συμπληρώνονται δέκα χρόνια από τότε που η Σουηδία εισήγαγε προσωρινούς εσωτερικούς συνοριακούς ελέγχους για την κίνηση από τη Δανία και τη Γερμανία. Οι έλεγχοι εξακολουθούν να ισχύουν μέσω διαδοχικών παρατάσεων. Κατά περιόδους, και η Δανία έχει εφαρμόσει συνοριακούς ελέγχους για ταξιδιώτες από τη Σουηδία, ενώ από τις 4 Ιανουαρίου 2016 η Δανία έχει προσωρινό συνοριακό έλεγχο για τους ταξιδιώτες από τη Γερμανία.

Αρχικά, το κίνητρο για τους συνοριακούς ελέγχους ήταν ο έλεγχος των αιτήσεων ασύλου. Στη συνέχεια οι αιτιολογίες μεταβλήθηκαν και περιλάμβαναν την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και την ενίσχυση της εθνικής ασφάλειας, την καταπολέμηση της διασυνοριακής εγκληματικότητας και την πρόληψη της εξάπλωσης μολυσματικών ασθενειών κατά την πανδημία του κορωνοϊού.

Το φθινόπωρο του 2015 ολοένα και περισσότεροι πρόσφυγες έφταναν, μεταξύ άλλων, στη Δανία και στη Σουηδία. Αρχικά, οι πρόσφυγες μπορούσαν να υποδεχθούνται από εθελοντές που συναντούσαν όσους κατέβαιναν από το τρένο στη Μάλμε C.

Στη Δανία τα μέσα ενημέρωσης μετέδιδαν εικόνες προσφύγων που περπατούσαν κατά μήκος αυτοκινητόδρομου με κατεύθυνση την Κοπεγχάγη. Στη Σουηδία η κυβέρνηση εξέταζε το ενδεχόμενο να θεσπίσει νόμο που θα έδινε το δικαίωμα, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, να κλείσει η Γέφυρα Øresund, αλλά δεν προχώρησε ποτέ η σκέψη αυτή.

Στις 12 Νοεμβρίου 2015 η Σουηδία εισήγαγε προσωρινό εσωτερικό συνοριακό έλεγχο, ο οποίος μεταξύ άλλων σήμαινε ότι εγκαταστάθηκαν συνοριακοί έλεγχοι στο Hyllie, τον πρώτο σιδηροδρομικό σταθμό στη Σουηδία για τους ταξιδιώτες από τη Δανία, καθώς και στα λιμάνια σε όλη τη Σκάνια. Στις 4 Ιανουαρίου 2016 οι συνοριακοί έλεγχοι συμπληρώθηκαν με ευθύνη μεταφορέων, συχνά αποκαλούμενη «έλεγχος ταυτότητας». Αυτό σήμαινε ότι οι εταιρείες λεωφορείων, τρένων και πλοίων υποχρεώνονταν να ελέγχουν την ταυτότητα όλων των ταξιδιωτών που κατευθύνονταν στη Σουηδία πριν ακόμη αναχωρήσουν από τη Δανία.

Έτσι, η ταυτότητα κάθε ταξιδιώτη έπρεπε να ελέγχεται δύο φορές: πρώτα στη Δανία και στη συνέχεια στη Σουηδία. Κυρίως για τους ταξιδιώτες με τρένο αυτό σήμαινε σημαντικά αυξημένους χρόνους μετακίνησης και κατά περιόδους αλλαγή τρένου στον σταθμό του αεροδρομίου της Κοπεγχάγης στο Κάστρουπ. Το Øresundsinstituttet έδειξε σε αναλύσεις του πώς άλλαξε η καθημερινότητα των διασυνοριακών εργαζομένων και πώς η διασυνοριακή αγορά εργασίας συρρικνώθηκε, καθώς 322.000 θέσεις εργασίας στην Κοπεγχάγη βρέθηκαν πέρα από τον χρόνο μετακίνησης της μίας ώρας με τρένο από το Μάλμε.

Στις 4 Μαΐου 2017 η Σουηδία κατάργησε την ευθύνη μεταφορέων, ενώ ο προσωρινός εσωτερικός συνοριακός έλεγχος συνεχίζει να εφαρμόζεται, αλλά όχι πλέον μέσω πλήρους ελέγχου όλων των ταξιδιωτών. Μία συνέπεια της συνέχισης των ελέγχων είναι ότι τα τρένα από τη Δανία πρέπει να κάνουν επιπλέον μακρά στάση στον σταθμό Hyllie, ανεξάρτητα από το αν το συγκεκριμένο δρομολόγιο ελέγχεται ή όχι.

Η τελευταία παράταση του σουηδικού προσωρινού εσωτερικού συνοριακού ελέγχου ανακοινώθηκε στις 30 Οκτωβρίου 2025 και προβλέπει παράταση έως τις 11 Μαΐου 2026:
«Η κυβέρνηση αποφάσισε να παρατείνει τον επανεισαγόμενο συνοριακό έλεγχο στα εσωτερικά σύνορα της Σουηδίας για έξι μήνες, από τις 12 Νοεμβρίου 2025 έως τις 11 Μαΐου 2026. Η απόφαση βασίζεται στην εκτίμηση ότι εξακολουθεί να υφίσταται σοβαρή απειλή για τη δημόσια τάξη και την εσωτερική ασφάλεια».

Στη Δανία ανακοινώθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2025 ότι ο προσωρινός συνοριακός έλεγχος προς τη Γερμανία παρατείνεται κατά έξι μήνες:
«Η κυβέρνηση αποφάσισε ότι εξακολουθεί να είναι αναγκαία μια ισχυρή δράση στην παραμεθόρια περιοχή στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας και της διασυνοριακής εγκληματικότητας. Με αυτό το σκεπτικό, η κυβέρνηση ενημέρωσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι η Δανία παρατείνει τον συνοριακό έλεγχο προς τη Γερμανία για ακόμη μία προσωρινή περίοδο έξι μηνών».

Η δανική κυβέρνηση σημειώνει παράλληλα ότι έχουν αλλάξει οι κανόνες για τους συνοριακούς ελέγχους:
«Στις 10 Ιουλίου 2024 τέθηκε σε ισχύ τροποποιητικός κανονισμός για τον Κώδικα Συνόρων Σένγκεν, με ενεργό υποστήριξη της Δανίας, ο οποίος αλλάζει μεταξύ άλλων τους κανόνες για την προσωρινή επανεισαγωγή και παράταση του συνοριακού ελέγχου στα εσωτερικά σύνορα. Η Δανία προσχώρησε στον τροποποιητικό κανονισμό στις 19 Νοεμβρίου 2024. Ο κανονισμός αυτός παρέχει, μεταξύ άλλων, διευρυμένες δυνατότητες για τη διενέργεια ελέγχων στα σύνορα και σε παραμεθόριες περιοχές χωρίς να απαιτείται σχετική ενημέρωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής».

Μεταξύ 1952 και 12 Νοεμβρίου 2015 δεν υπήρχαν συνοριακοί έλεγχοι στην περιοχή Øresund, σύμφωνα με τη Σκανδιναβική Ένωση Διαβατηρίων και αργότερα τη Συμφωνία Σένγκεν.

Συντακτική ομάδα 

Inga kommentarer:

Skicka en kommentar